Ramses Shaffy

Ramses Shaafy was een zanger, liedschrijver en acteur van Frans-Egyptisch-Russische afkomst, die vele klassieke Nederlandstalige chansons op zijn naam heeft staan. Hij was tevens de ontdekker van Liesbeth List en Thijs van Leer.

Shaffy werd in 1933 geboren in Neuilly-sur-Seine, een chique voorstad van Parijs, als zoon van een hoge Egyptische diplomaat en een Russische aristocrate. Zijn vader verdween al snel na zijn geboorte, zijn excentrieke moeder beweerde een dochter te zijn van de Russische tsaar en moest in 1939 naar de gevangenis op verdenking van oplichting en spionage. Hij werd naar een tante in Utrecht gestuurd en kwam vervolgens terecht in een kindertehuis, waarna hij zijn verdere jeugd doorbracht in een liefdevol Leids pleeggezin.

Shaffy Chantant

Zijn avontuurlijke maar ook traumatische vroege jeugd verklaarde de melancholie in zijn liedjes, maar vooral ook de aanstekelijke levenskracht: We zullen doorgaan, Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder. Hij werd een veelbelovende toneelspeler, maar was vanaf 1964 vooral actief als zanger en liedschrijver. Dat jaar startte hij met het overrompelende programma Shaffy Chantant, waarin jonge artiesten uit diverse genres een podium kregen, zoals acteur Joop Admiraal (zijn liefdespartner), pianist Polo de Haas, diens opvolger Louis van Dijk en de jonge zangers Liesbeth List, voor wie dit het begin was van een glansrijke carrière. Enkele jaren later lanceerde hij Thijs van Leer en bracht hem in contact met Jan Akkerman, waarna beiden al snel wereldberoemd zouden worden met hun band Focus.

De man van La Mancha

Als solo-artiest scoorde Shaffy hits als Sammy en het door Herman-Pieter de Boer vertaalde Laat me. Hij bleef ook optreden met Liesbeth List; Lennaert Nijgh en Boudewijn de Groot schreven voor hen het epische Pastorale. Na een drankzuchtige periode en spirituele bezinning onder invloed van de Bhagwan, kwam Shaffy begin jaren negentig sterk terug met zijn hoofdrol in de musical De man van La Mancha. Hij speelde ook in een aantal films en in 2001 werd de documentaire Ramses onderscheiden met een Gouden Kalf. Na een nieuwe alcoholische terugval sleet Shaffy zijn laatste jaren in een verzorgingshuis, waar hij eind 2009 overleed.